77 jaar geleden, op 13 april 1945, kwamen in de Arnhemse wijk Geitenkamp negentien mensen door een bombardement om het leven. Aan de Larikshof werden dit jaar niet alleen de slachtoffers van toen herdacht, maar ook die van vandaag, in Oekraïne.
Het is een bescheiden clubje belangstellenden dat staat te wachten tot de herdenkingsbijeenkomst begint. Een van de eersten die arriveert is Joke Kolenbrander. Haar vader heeft zijn eerste vrouw en hun drie kinderen verloren door het vuur. “Zijn vrouw, mijn tante Truus, zei op haar sterfbed tegen mijn vader dat hij met haar zus Dina moest trouwen. Mijn moeder dus,” vertelt Joke. “Dat heeft hij gedaan. Samen kregen ze vier kinderen. Wij zijn allemaal vernoemd naar het eerste gezin. Mijn ouders hebben daar nooit iets over verteld aan ons. Ik kwam er pas achter toen ik veertien was. Naarmate ik ouder word, krijg ik daar steeds meer bewondering voor. We zijn zorgeloos opgegroeid, dat hebben ze toch maar mooi gefikst. Ik vind dat knap.” Een poosje is ze stil. Dan: “Ik sta hier wel met gemengde gevoelens. Als zij niet gestorven waren, had ik niet geleefd.”
Vrede
De bijeenkomst wordt geleid door dichter en voormalig wijkbewoner Abel Brouwer. Kinderen van de buurtscholen De Witte Vlinder en GSG Guido spreken hun wensen voor een vreedzame wereld uit in zelfgeschreven gedichten en leggen bloemen neer in de kleuren van de Oekraïense vlag. Ook burgemeester Marcouch is aanwezig. “Het begint eigenlijk al in onze eigen stad, in onze eigen buurt, op ons eigen schoolplein. Door zelf in vrede te leven, eren we de slachtoffers het meest,” spreekt hij de aanwezigen toe. Samen met de schoolkinderen sluit hij de samenkomst af door het leggen van een krans. Wijkbewoner Mark Ormel doet hetzelfde namens het bewonersoverleg.
Vergeten
Lang is het Geitenkampse deel van de Arnhemse geschiedenis vergeten. Dat heeft een reden. Na de Slag om Arnhem was de stad leeg, behalve op de bult. De wijk Geitenkamp werd door de Duitsers gebruikt om dwangarbeiders te stallen. De Arnhemmers die er woonden werden jarenlang gezien als landverraders tot historisch onderzoek uitwees dat dat niet klopte. Sinds 2011 worden de slachtoffers van het bombardement op Geitenkamp jaarlijks in het bijzijn van burgemeester, buurtbewoners en nabestaanden herdacht door bloemen te leggen bij het gedenkteken Kring der herinnering.
Blijven herdenken
Na twee herdenkingsloze coronajaren is Joke blij dat de bijeenkomst weer doorgaat. Op het nippertje, want het leek er sterk op dat de herdenking een stille dood zou sterven. De organisatie die de samenkomst jarenlang organiseerde, Stichting Herdenking Geitenkamp, hield kortgeleden op te bestaan. Mark Ormel – naast lid van het bewonersoverleg ook redacteur van de wijkkrant – vond dat bijzonder jammer en wijdde er een artikel in de wijkkrant aan. “13 april is een belangrijke datum voor de Geitenkamp”, licht hij toe. “We kunnen niet zomaar ophouden met herdenken. Ook in de toekomst moeten we dat blijven doen. Het liefst met buurtbewoners. Daarom schreef ik er een stukje over. Team Leefomgeving pikte dat op en organiseerde, samen met Bewonersoverleg Geitenkamp, in een week tijd toch nog deze herdenkingsbijeenkomst. Door de situatie in Oekraïne te koppelen aan toen, hoop ik dat er meer verbinding wordt gecreëerd.”
Voor vandaag lijkt dat in ieder geval te zijn gelukt. “Wat herdenken we?” vraagt een passerende vrouw op de valreep aan Mark Ormel als de bijeenkomst net is afgelopen. Ze kijkt nieuwsgierig naar de bloemen aan haar voeten. Na het horen van Ormels uitleg, zegt ze: “Wat mooi! Dat heb ik nooit geweten. Ik zal het niet meer vergeten!” Mark knikt. Laat dat nou precies de bedoeling zijn.
